Людзі Смаргоншчыны: Уладзіслава Аўчыннікава
Неўзабаве ў Лакачах пабудавалі новую школу, васьмігодку, і дзеці перайшлі вучыцца туды.
Уладзіслава Аўчыннікава была актывісткай.
“Калі прынялі ў піянеры, я бегла дамоў, і гальштук трапятаў на ветры. Хаця было халаднавата, але я расшпілілася, каб усе бачылі чырвоныя палоскі матэрыі. Я так радавалася, што стала піянеркай, - з захапленнем расказвала жанчына. - Потым была старшынёй савета атрада, крыху пазней – дружыны. У 8 класе ўступіла ў камсамол, мяне выбралі сакратаром камсамольскай арганізацыі школы”.
Пасля Лакачоўскай васьмігодкі была Войстамская сярэдняя школа. Там старшакласнікаў чакала вытворчае навучанне. З якіх механізмаў і дэталей складаецца трактар, павінны былі ведаць юнакі і дзяўчаты. Выкладчык добра разумеў, што вучаніцам не спатрэбіцца ў далейшым веданне ўстройства колавай альбо гусенічнай тэхнікі, таму моцна не “ганяў”.
“Памятаю, што мы вельмі шмат працавалі. Вытворчая практыка доўжылася 56 дзён. Яна прыпадала на навучальны год і летнюю пару, - прыгадала далёкае мінулае Уладзіслава Адольфаўна. - Зімою нас вадзілі на фермы, дзе мы чысцілі клеткі, у якіх утрымліваліся цяляты і каровы. Ніхто не гадзіўся, выкідвалі гной. Нават арганізоўвалі спаборніцтвы, хто хутчэй пачысціць клетку”.
Пасля школы Уладзіслава Аўчыннікава падала дакументы ў Гродзенскі педінстытут. Ёй падабалася хімія, любіла школьную настаўніцу, якая выкладала гэты прадмет, удзельнічала ў алімпіядах, нават ездзіла на абласную. Хімію здала на 5, а фізіку, да якой не ляжала душа, - на 3. Прахадны бал быў 8, але дзяўчына не паступіла, не прайшла па конкурсе.
Паколькі Уладзіслава была актывісткай, то райкам камсамола накіраваў яе старшай піянерважатай у школу, якая знаходзілася ў Гарыдзенятах. Піянерская дружына была на добрым рахунку. У гэтай школе дзяўчына пазнаёмілася з педагогам Аркадзем Аўчыннікавым. Неўзабаве згулялі вяселле, і маладыя пераехалі ў Старую Рудню. Яны абодва вучыліся завочна ў Смаленскім педінстытуце. Уладзіславу абрадавала тое, што можна было адначасова атрымаць дзве спецыяльнасці – хіміка і біёлага. Па іх і працавала тры гады ў Старарудзенскай школе.
Потым мужа накіравалі ў Сінькі дырэктарам, і Уладзіслава Адольфаўна паехала разам з ім. Будаўніцтва школы было яшчэ не закончана. Яна была вялікай, на 480 месцаў. Аркадзю Аўчыннікаву прыходзілася працаваць без водпуску, вырашаць пытанні з завозам неабходнага абсталявання і іншыя.
З уводам у эксплуатацыю вялікай школы ў Сіньках былі закрытыя школы ў Сівіцы, Паніззі, Байбах. Настаўнікаў перавялі ў Сінькі. Сярод іх было нямала біёлагаў і хімікаў, таму жонка дырэктара засталася без справы.
Уладзіслава Аўчыннікава некалькі гадоў працавала піянерважатай у Сінькоўскай сярэдняй школе, потым пайшла ў дэкрэтны водпуск. Калі выйшла з яго, то прызначылі выхавальнікам у групу падоўжанага дня. А яшчэ ў гэтай настаўніцы было некалькі гадзін біялогіі. Так дапрацавала да пенсіі.
Але школа не захацела развітвацца з Уладзіславай Адольфаўнай. Адміністрацыя папрасіла яе ўзначаліць прышкольны ўчастак, паабяцала дапамогу ў гэтай нялёгкай справе. Мужа не стала, дзеці выраслі і пакінулі роднае жытло. Заставацца адной у чатырох сценах для новаспечанай пенсіянеркі было невыносна, і яна згадзілася з прапановай, усю сябе пачала аддаваць прышкольнаму ўчастку, дзе вырошчвалі многа розных кветак, і школьнаму агароду – там саджалі культуры для патрэб школы, лішкі вырашчанай прадукцыі прадавалі. У рабоце на прышкольным участку дапамагалі вучні, яны тут праходзілі практыку, не раз праводзіліся суботнікі. Таму дзякуючы клопатам і старанням прышкольны ўчастак Сінькоўскай СШ неаднаразова займаў прызавыя месцы ў конкурсе.
Уладзіслава Адольфаўна папрацавала ў школе і дыетычнай сястрой, складала меню, прыходзіла на кухню сталовай перад закладкай прадуктаў у кацёл, сачыла за тым, каб повары рабілі ўсё правільна, па тэхналогіі. Пры гэтым па-ранейшаму была загадчыкам прышкольнага ўчастка.
“Амаль 10 гадоў я адпрацавала на пенсіі і ўдзячна за тое, што была сярод людзей”, - сказала Уладзіслава Аўчыннікава.
Праз нейкі час жанчыну паклікалі ў Сінькоўскі сельвыканкам. Там быў сход. У ім удзельнічаў старшыня раённай ветэранскай арганізацыі Мікалай Шахмуць. Неабходна было выбраць старшыню ветэранскай арганізацыі ў Сіньках, паколькі ранейшы кіраўнік, ветэран вайны, склаў свае паўнамоцтвы па стану здароўя.
І пачала Уладзіслава Адольфаўна працаваць з ветэранамі. Тады яшчэ было пяць ветэранаў вайны, цяпер ужо не засталося ні аднаго, толькі ветэраны працы. У рабоце з імі дапамагае Сінькоўская школа. Яна давала аўтобус, каб ветэраны з’ездзілі ў музей-сядзібу М. К. Агінскага ў Залессі, на канцэрты ў Смаргонь, у манастыр, які знаходзіцца ў Багушах, у надзвычай прыгожы ў архітэктурным плане гервяцкі касцёл.
Уладзіславу Аўчыннікаву падтрымлівае ў рабоце з ветэранамі старшыня Сінькоўскага сельвыканкама Сяргей Пачыкоўскі. Колькі б разоў ні звярталася жанчына да яго са сваімі просьбамі, ні разу не адмовіў. Заўсёды выслухае, дасць добрую параду, разам з Уладзіславай Адольфаўнай наведаецца да ветэрана, якому патрэбна дапамога, альбо з прыемнай місіяй – павіншаваць з юбілеем.
У гэтым месяцы важкі жыццёвы юбілей і ў былой настаўніцы, цяпер актыўнага старшыні ветэранскай арганізацыі Уладзіславы Аўчыннікавай. Нягледзячы на свой салідны ўзрост, яна выглядае маладжава, рухавая жанчына, у якой дастаткова сіл і энергіі, каб прыносіць карысць грамадству.
Юрый ЯНУШКЕВІЧ.
Фота аўтара.