Пяць тысяч дзеля жыцця
Пяць тысяч беларускіх рублёў. Амаль долар. Што за іх купіш?.. Аднак менавіта гэтая фіялетавая купюра, пашкадаваная ці аддадзеная, можа стаць прычынай святкавання новага дня народзінаў альбо хаўтурнага стала. Гэта не ў тэорыі пацвердзяць восем падапечных дабрачыннай ініцыятывы "Клуб Пяцітысячнікаў".
Хрысціна Лук'янчык з пасёлка Белавежскі Камянецкага раёна шэсць гадоў таму патрапіла ў Бараўляны. Па словах яе мамы Ліліі Іванаўны, дыягназ — востры лімфабластны лейкоз — проста ўвёў у адчай.
— Такое было адчуванне, нібыта нешта цяжкае ўпала на галаву, — расказвае Лілія Іванаўна. — Увесь першы год мы жылі ў шпіталі ў Бараўлянах, пасля ў доміках, і харчавацца даводзілася за свой кошт... Працу ў агракамбінаце давялося кінуць... Трэба было каля Хрысціны сядзець.
З мужам і старэйшым сынам у Ліліі Іванаўны стасункі не склаліся. Муж Ліліі Іванаўны, як і старэйшы сын, не аказваюць ім ніякай дапамогі...
Праўда, пра гэта я даведалася не ад самой Ліліі Іванаўны (яна не любіць скардзіцца на жыццё), а з сайта клуба.
Зараз Лілія Іванаўна аформіла догляд Хрысціны. Так і жывуць на яе пенсію па інваліднасці і сацыяльную дапамогу па доглядзе, што атрымлівае маці. Пры гэтым дзяўчынцы патрэбны спецыяльнае харчаванне, вітаміны, падтрымліваючыя прэпараты і г.д.
Каб замяніць суставы, Хрысціне трэба чакаць пяць гадоў
Цяпер маці і дачка вярнуліся ў родны пасёлак. У Хрысціны быў рэцыдыў хваробы. Урачы правялі перасадку касцявога мозга. Стан дзяўчыны палепшыўся, і ў Бараўлянскі анкацэнтр яна ездзіць раз у паўгода на кантроль. Агульны стан усё ж застаецца цяжкім: у арганізме амаль няма кальцыю. З-за гэтага яна пакутуе на моцны астэапароз. Суставы разбураныя, і перамяшчацца яна не можа. Ёй пастаянна патрэбны падтрымліваючыя прэпараты.
— Дзякуй Богу, што гэтыя людзі нам дапамагалі! Залатыя людзі проста, не кожны так зможа, — кажа пра "Клуб Пяцітысячнікаў" Лілія Іванаўна. — Вялікі дзякуй і Танечцы Салдаценцы і Дзянісу Яфімаву, які да яе нам дапамагаў. Вось ужо больш за два гады мы знаходзімся на падтрымліваючых прэпаратах (адзін пачак бівалоса для касцей каштуе каля 180 тыс.). Зараз сітуацыя больш-менш наладжваецца. Вось сядзім з ёй і вішні перабіраем. Будзем кампот закрываць. І гародчык у нас ёсць. Садзім тое-сёе паціху. Зараз трэба пытанне вырашыць з яе суставамі. Пакуль урачы кажуць, што аперацыю па замене суставаў зрабіць не могуць. Трэба, каб гадоў пяць прайшло пасля перасадкі касцявога мозга. Таму і на працу я пакуль не магу ўладкавацца: дачцэ догляд патрэбны, яна амаль не рухаецца. Але жыццё наладжваецца...
— Вельмі ўдзячны за дапамогу клубу, за тое, што падставілі плячо. На маёй працы, як толькі Хрысціна захварэла, скінуліся, хто колькі мог, а пасля каб не клуб, дык і не ведаю, што было б.
Суполкі клуба ёсць у сацыяльных сетках "Вконтакте", Fасеbооk і Жывым Часопісе.
Пасля аперацыі сям'я Кміта вярнулася ў абрабаваны дом
Да сям'і Кміта, яшчэ адных падапечных клуба, я датэлефанавалася ў момант, калі 18-гадовы Віталік рыхтаваўся да шостай аперацыі. У юнака з вёскі Шарагі Глыбоцкага раёна пасля паспяховай трансплантацыі касцявога мозга ў 2008 годзе праз некаторы час сталі ўтварацца нарасці на касцях. Іх патрэбна аперыраваць. Нягледзячы на цяперашнія цяжкасці, 12 сакавіка (дзень правядзення аперацыі) Віталік лічыць сваім другім днём нараджэння. Трохгадовае "звышцяжкае лячэнне апластычнай анеміі" скончылася. Праўда, тры гады таму Віталік і маці вярнуліся ў пусты дом. Іх вясковую хату абрабавалі.
— Забралі ўсё. Нават вядра не пакінулі, разеткі і тыя са сценаў павырывалі, падлогу ўзаравалі і вынеслі, — успамінае маці Віталіка Галіна.
Не было дзе спаць, з чаго есці... Аднак паціху людзі дапамаглі хто чым. У мясцовай школе выдзелілі шпалеры і фарбу — сям'я змагла зрабіць такі-сякі рамонт.
Цяпер Віталік рэгулярна наведваецца ў сталічны НДІ траўматалогіі і артапедыі. Хлопцу зрабілі ўжо шэсць аперацый. Пасля кожнай некалькі месяцаў ён мучыцца ад дзікіх боляў, доўгі час не можа рухацца. У дадатак да ўсяго Віталік перанёс менінгіт і зараз да боляў у нагах дадаліся моцныя галаўныя болі, якія здымаюцца толькі моцнымі прэпаратамі.
— Без клуба мы б не выжылі, — кажа маці. — Працаваць я не магу. А наш даход — пенсія па інваліднасці — 287 тысяч. Віталіку вунь пастаянна патрэбны лекі, перыядычна даводзіцца яго вазіць у Мінск на аперацыі... Вялікі дзякуй.
Хвароба прынесла ў сям'ю двух дзяцей
Дзевяцігадовы Васілёк Ярмачонак і сямігадовы Вова Савельеў сталі братамі дзякуючы анкалагічнаму цэнтру ў Бараўланах. Іх аб'яднала агульная хвароба. Васілька сюды прывезлі на лячэнне лейкозу бацькі з гарадка Глыбокае, што ў Віцебскай вобласці. А Вова патрапіў у анкацэнтр пасля доўгіх мытарстваў па шпіталях.
Хлопчыка ў тры месяцы родная мама выкінула з трэцяга паверха ў сумёт. Дзіця праляжала там да таго часу, пакуль яго не падабраў сусед. У 11 месяцаў у Вовы стаў развівацца рак печані, але ўрачы змаглі выратаваць хлопчыка.
— У Вовы адсутнічае 70 працэнтаў печані, няма жоўцевага пузыра. З-за таго, што хлопчык не атрымлівае ў дастатковай колькасці вітаміны, у яго прагрэсуе рахіт, — расказвае ініцыятар "клуба пяцітысячнікаў" Таццяна Салдаценка. — Вова крыху адстае ў развіцці: пакуль ён быў кінутым, доўга не развіваўся. Не размаўляў. Праўда, зараз мама з ім займаецца. Водзіць да спецыялістаў. Ён дасягнуў значных поспехаў і зараз толькі крыху адстае ў развіцці. Вова стаў камунікабельным, здольным і акуратным хлопчыкам.
Пасля першай іх сустрэчы Людміла Ярмачонак разам з мужам вырашыла аформіць апеку над Вовам. Для гэтага сям'і давялося ўзяць крэдыт, каб пабудаваць дом (бо не хапала жылога метражу для афармлення дакументаў).
У Васілька тым часам развівалася спецыфічная форма лейкозу, якая пашкоджвае імунную сістэму. Хлопчык пастаянна хварэе. Нават звычайная прастуда ў яго працякае вельмі складана. Васілёк трымаўся, праходзіў курс наймацнейшай хіміятэрапіі, але ўрачы ставілі яму самую цяжкую ступень страты здароўя. Для перасадкі касцявога мозга Васільку патрэбны быў донар-сваяк. І ўрачы прапанавалі сям'і нарадзіць яшчэ аднаго дзіця, якое змагло б выратаваць Васілька. У сям'і Ярмачонкаў з'явілася Дашачка.
"Часта дабрачыннасці перашкаджае простая лянота"
"Клуб Пяцітысячнікаў" — ініцыятыва неабыякавых людзей, прыдуманая Таццянай Салдаценкай. Некалькі гадоў таму да яе прыйшла простая ідэя. Хворым на рак, да якіх Таня часта ездзіла ў анкалагічны цэнтр у Бараўляны, патрэбна была рэгулярная дапамога. Пяць тысяч у месяц — гэта пад'ёмная сума для любога чалавека. А калі па пяць тысяч збярэ дзесяць, сто чалавек? То дапамога хворым на рак стане рэальна адчувальнай і стабільнай. Спачатку Таццяна кінула кліч па сваіх знаёмых і сябрах. Шмат хто далучыўся да ініцыятывы.
Пасля дзяўчына завяла акаўнты ва ўсіх сацыяльных сетках. Стварыла кашалькі на ўсіх магчымых сістэмах віртуальных грошай. Цяпер дапамагчы падапечным клуба можна і з-за мяжы.
— Першапачаткова мы дапамагалі траім дзецям. Мы збіралі крыху больш за 100 тыс. рублёў, — кажа Таня. — Далей — больш. Цяпер мы перасяклі мяжу ў 1 млн рублёў штомесяц.
Акрамя таго, у сацыяльных сетках выстаўлены фотаздымкі самаробных рэчаў: ад аўтарскіх чахлоў для мабільнікаў да разнастайных упрыгажэнняў, грошы ад продажу якіх таксама ідуць на ахвяраванні.
Да ініцыятывы Таццяны Салдаценкі далучыўся аршанскі ўзорны дзіцячы хор "Натхненне". Ён перыядычна праводзіць дабрачынныя канцэрты з пералікам сродкаў на рахунак клуба. Настаўнікі і вучні сталічнай школы № 157 праводзяць дабрачынныя канцэрты, ярмаркі-аўкцыёны для збору сродкаў на дапамогу падапечным "Клуба Пяцітысячнікаў".
Клуб адшукалі таксама і расійскія валанцёры — удзельнікі вядомага маскоўскага фонду "Справядлівая дапамога", які ўзначальвае Доктар Ліза. Яны прыязджалі на тыдзень у Мінск і праводзілі агульныя акцыі разам з валанцёрамі-пяцітысячнікамі.
Ёсць у клуба і прыватныя спонсары: напрыклад, сям'я Табакаевых з Мінска часта пералічвае вялікія сумы ахвяраванняў. Кампанія ІBА вельмі дапамагае падапечным клуба: там штомесяц збіраюць матэрыяльную дапамогу, дапамагаюць праводзіць акцыі.
— Клуб расце і развіваецца. Праўда, пры тым, што ў суполцы налічваецца больш за 3000 чалавек, актыўных членаў клуба каля 200, — расказвае Таня. — Людзей прыходзіцца варушыць. І справа не ў тым, што яны не хочуць дапамагаць. Зусім не. У нас вельмі шмат людзей, якія хочуць дапамагаць. Але часам дабрачыннасці перашкаджае банальная лянота. Ёсць у нас кашалёк на ЕаsуРау, просяць Wеbmоnеу ці Yаndех-грошы. Я ўжо раблю ўсё магчымае, каб зрабіць найбольш зручным аказанне дапамогі, але многія проста забываюць ці банальна не даходзяць да пошты, каб раз на месяц пералічыць невялічкую суму... Так вось і адбываецца...
На сёння "Клуб Пяцітысячнікаў" мае восем падапечных. Акрамя вышэйназваных гэта Віялета Гаўрына, якая пасля сваёй анкалагічнай хваробы засталася ў анкацэнтры медсястрой, а зараз захварэла моцна ізноў. Насця Навумава, Дзяніс Мажараў, Вераніка Малая — дапамагаць ім удаецца дзякуючы тым людзям, што не лянуюцца раз на месяц схадзіць на пошту і пакласці фіялетавую паперку на дабрачынны рахунак.
Настасся Занько.