Вялікая разводка

або Што можна разгледзець за перадвыбарчай дымавой заслонай простаму выбаршчыку. Піша Якуб Лапатка.

Хто служыў у Савецкай Арміі, той павінен памятаць, што самая фанабэрыстая нацыя — гэта маскоўцы. Усё ім было не так, навокал адны «фраера ушастые» ды «дярёвня». Масква і да гэтай пары зберагла такое стаўленне да сваіх суседзяў ды партнёраў. І краіны навокал лялечныя, і дэмакратыі там цацачныя, і жарсці там кіпяць правінцыйныя, і літаратура там бяззубая. На жаль, і ў нас у Беларусі шмат такіх, хто, дэманструючы абвостраны комплекс непаўнавартасці, са скрухай падтаквае: «Няма ў нас размаху, няма ў нас шырыні!» Сапраўды, «уничижение паче гордости». А ўсё гэта няпраўда. У нас усё ёсць. Ёсць свой прэзідэнт. Ён кіруе і гарантуе. Ёсць свае Узброеныя сілы. Яны маршыруюць. Там ёсць генералы. Генералы рапартуюць свайму Вярхоўнаму аб гатоўнасці пакласці ўсіх пад НАТАўскія танкі.

Ёсць у нас свае тэрарысты. Іх ловіць наша свая Кантора. Праўда, злавіць злыдняў нялёгка. Яны канспіруюцца, таму пакуль што ня знойдзены ні падрыўнікі з нейкай Беларускай вызвольнай арміі, ні зламыснікі, якія падарвалі нешта на свята 3 ліпеня. А ўсё таму, што яны (тэрарысты) баяцца і хаваюцца.

Апазіцыя у нас таксама ёсць. Яе ловіць міліцыя. Лавіць апазіцыянераў на зайздрасць лёгка. Амаль кожны апазіцыянер, як толькі ўбачыць міліцыянта, ужо здалёк пачынае крыць небараку брыдкімі словамі ды мацюкамі. Прычым крычыць на ўсю галаву, не саромеючыся парушаць «апшчэсьцьвенный парадак» . Апазіцыянеры нават падвучылі аднаго глуханямога хлопца выкрыкваць падрыўныя і нецэнзурныя лозунгі. Бедалага паддаўся на ўгаворы і атрымаў 15 сутак. Што ж, даводзіцца «прэсякаць».

А калі ёсць яшчэ не злоўленыя апазіцыянеры, значыць ёсць у нас і дэмакратыя.

І

хутка ў нас будуць прэзідэнцкія выбары. І ўсё ў нас будзе па-дэмакратычнаму. Гэта значыць, што будзе абірацца адзіны прэзідэнт, а ўдзельнічаць у выбарах будзе яшчэ мноства адзіных кандыдатаў ад апазіцыі.

Так званая перадвыбарчая барацьба — гэта часіна светлых мрояў і поўнай свабоды. Кожны з адзіных ўжо бачыць сябе ў арэоле ўсенароднай любові і славы. Гэтыя мроі падмацоўваюцца «незалежнымі» сацыялагічнымі апытаннямі. Сацыёлагі людзі далікатныя, і засмучаць кліентаў не любяць, а таму кожны з адзіных кандыдатаў за свае грошы атрымлівае самыя аптымістычныя працэнты рэйтынгу. І млосна, і страшна, і так соладка шчыміць сэрца! Эх, каб дарвацца да свабодных выбараў! Але ж сфальсіфікуюць! У гэтым усе адзіныя, якія на дух не пераносяць адзін аднаго, цалкам адзінадушныя. Нават адзіны прэзідэнт прызнаў неяк, што мінулыя выбары і сапраўды сфальсіфікаваныя: ён даў загад занізіць колькасць атрыманых галасоў, каб не палохаць увесь свет процантамі, што зашкальвалі. (Праўда, міжволі ўзнікае думка пра медаль, які мае два бакі: калі па загадзе занізілі працэнты, дык можа па загадзе магчыма і завысіць?)

Перад выбарамі наступае поўная свабода слова. Усе ўдзельнікі выказваюць пра сваіх супаратаў усё што думаюць, ці нават збіраюцца падумаць. Адзіны прэзідэнт, напрыклад, ласкава велічае ўсіх адзіных сапернікаў-кандыдатаў «шалудзівымі людзьмі». Дзякуй Богу, што хоць шалудзівымі, але ўсё ж людзьмі. Адзіныя кандыдаты не адстаюць ад адзінага прэзідэнта і шкуматаюць адзін аднаго як толькі могуць, вінавацячы сапернікаў ва ўсіх грахах. Самы забойны аргумент — гэта «Ён ірвецца да ўлады!» Можна падумаць, што абвінавачвальнік прышоў на выбары, каб стаць прэзідэнтам, скажам, у Суполцы пенсіянераў-аматараў даміна, а не прэзідэнтам Беларусі. І нібыта хор у грэчаскай трагедыі гучыць паўсюдна: «Да ўлады! да ўлады! да ўлады!»

Канчаткова вынішчаецца праціўнік ціхім шэптам Ананіма: «Яны ж працуюць за…… грошы!» (патрэбную падрыўную арганізацыю ўставіць па ўласным жаданні). І зноў уступае хор: «За грошы, за грошы, за грошы!». Праўда ніводзін Ананім не параіў, як трэба ісці на выбары без грошай і хто і калі перамог такім безграшовым чынам.

Нядрэнна дзейнічае класіфікацыя, запушчаная тым жа Ананімам: гэты прамаскоўскі, той праеўрапейскі, а гэны праамерыканскі. Гэта насцярожвае і нават палохае людзей. Ліха іх ведае, можа і праўда там ЦРУ з жыдамасонамі! І трагічны прыпеў: «Здрада! здрада! здрада!»

Прэса ды інтэрнет-форумы мыюць костачкі ўсім спадраду. Выказванні ідуць усё больш супраць. Прычым аргументы прыводзяцца самыя што ні ёсць дзівосныя. Баршчэўскі барадаты — які з яго прэзідэнт! Пазьняк лысы — куды яму! Някляеў носіць джынсы і футболку, а ў дадатак яшчэ і жанаты на маладой дзеўцы — у такім выпадку што з яго за прэзідэнт? Самыя смелыя думкі выказваюцца звычайна з-паднікаў-псеўданімаў, падобных да сабачых мянушак ці аўтамабільных нумароў. Пераказаць усю тую мудрасць проста немагчыма. Дый ня трэба. Самыя яскравыя прыклады я ўжо прывёў. А часам выказваюцца і слушныя думкі:

уся гэтая калатня ды грызня — Вялікая Разводка. Умела падаграваюцца амбіцыі, распальваюцца зусім шалёныя спадзяванні — і вось кожны з адзіных кандыдатаў гуляе ў сваёй суверэннай пясочніцы. Чужыя тут не ходзяць! І ўзнікае пытанне: няўжо цалкам адэкватныя, у поўнай прытомнасці людзі не разумеюць, што сваёю грызнёй яны забяспечваюць чарговую «элегантную перамогу»?

У выбаршчыкаў да адзіных маюцца пытанні. Аднак апрача праклёнаў на адрас «чаркі ды скваркі» і нейкіх няўцямных абяцанак наконт хрысціянска-рыначных каштоўнасцяў ад іх нічога не чуваць. Пакуль што «темна вода в облацех».

А Разводка ідзе прымітыўна і проста. Навошта выдумляць веласіпеды ды закручваць розныя хітрамудрыя камбінацыі, калі выдатна працуе старажытны прынцып divide, так бы мовіць, et impera — падзяляй і пануй!

Так што ўсё ў нас ёсць, як «у бальшых». І хай маскоўцы не лезуць са сваімі парадамі. Нашыя апазіцыянеры не дурней за іхных- прайграюць і без ленінскіх «советов постороннего».