На Воранаўшчыне кола сяброўства стварылі шматлікія саматканыя ручнікі
У аграгарадку Місявічы кола сяброўства стварылі шматлікія саматканыя ручнікі. У нядзелю тут адбылося традыцыйнае брэндавае мерапрыемства.
Уладароў тайн Сусвету трэба шукаць не ў сакрэтных звышсучасных лабараторыях, а ў маленькіх і аддаленых ад шумных магістралей нашых вёсках, лічаць арганізатары свята. Менавіта тут у некаторых хатах, расчыніўшы куфар, можна знайсці “сведкаў” даўніны. Літары і формулы, генетыка зямлі і роду — на ільняных палотнах, у арнаментах ручнікоў.
Самыя першыя веды пра дыялог чалавека з прыродай нашы продкі пачалі пакідаць на тканінах не менш за пяць-сем тысячагоддзяў таму. Знакі родавай памяці беларускія прашчуры перадавалі нашчадкам мовай геаметрычных фігур. Квадрат ці ромб — знак зямлі, хлебнага поля. Звычайны крыж — знак агню. Лінія-хваля — вада.
— Ручнік і вышыванка суправаджалі любую падзею ў жыцці чалавека: ад нараджэння да смерці, — распавяла падчас прэзентацыі ручнікоў з Больцішак, Доцішак, Гірак, Місявіч і іншых населеных пунктаў вядучая мерапрыемства. — Нараджалася немаўлятка, і маці вышывала на сваім фартушку сонейка ці палосачку — па колькасці такіх фігурак людзі без усялякіх тлумачэнняў бачылі і разумелі, наколькі шматдзетная гэтая жанчына. Наступаў шлюб — на парозе дома маладых сустракалі з хлебам на ручніку, які быў вышыты абавязкова чырвоным колерам — сімвалам жыцця. Пасля вяселля свякроў адзявала нявестцы фартушок, а на ім — узоры менавіта іх сям’і. Так абазначалася, што дзяўчына пераходзіць ва ўладаранне іншых традыцый, другога роду. І на смерць, калі чалавек у вёсцы паміраў, на крайнюю шыбу вывешвалі беласнежны ручнік. Так суседзі здагадваліся: у гэты дом прыйшла бяда і трэба ісці дапамагаць адправіць чалавека ў апошні шлях. Труну ў яму таксама апускалі на доўгім ручніку. Ён быў чыста белы, але краі, за якія трымаліся мужчыны, былі з чырвонымі ўзорамі — нібыта абаранялі жывых ад улады смерці.
Усё гэта павінны хаця б ведаць наступныя пакаленні. І моладзь па-свойму зараз трактуе моду на вышыванкі. Авангардныя касцюмы з выкарыстаннем ручнікоў зацікавілі не адну місявіцкую модніцу. А бабулі пахвалілі гучнымі апладысментамі такі арыгінальны падыход унучак.
Свята прадоўжылася канцэртнай праграмай працаўнікоў сферы культуры, аматараў музычнай творчасці Воранаўшчыны і суседзяў з Іўя. І вяскоўцы не прамінулі выкарыстаць выхадны дзень і цудоўную кампанію, каб патанцаваць. Дзятва ж, як заўжды, гарэзавала на батутах і ласавалася салодкім попкорнам.
Галіна Шлемпа.
Фота аўтара.
