Наш славуты юбіляр

Сёння спаўняецца 80 год нашаму знакамітаму земляку, паэту і перакладчыку, члену Саюза беларускіх пісьменнікаў, лаўрэату Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь імя Янкі Купалы і Нацыянальнай прэміі Італіі, ганароваму грамадзяніну Гарадоцкага раёна Уладзіміру Максімавічу Скарынкіну.

Фота з архіва рэдакцыі.

Творы паэта прасякнуты бязмежнай любоўю да роднай Гарадоччыны. Вы толькі звярніце ўвагу, колькі цёплых, шчырых пачуццяў змяшчаюць наступныя радкі, у якіх ён апісвае мясцовую рэчку:

 Хоць і завешся Гараджанкай,

Ты не пястухай гарадской

Была адвеку,

А сялянкай -

Вясёлай,

Шчодрай,

Гаманкой.

Як і твае,

Мае вытокі

У той зялёнай старане,

Куды ўладна біятокі

Ізноў паклікалі мяне…

  Уладзімір Скарынкін нарадзіўся 7 чэрвеня 1939 г. у Віцебску. Перад пачаткам вайны яго бацьку накіравалі на працу ў Гарадок. Тут, непадалёку ад чыгункі, ён пабудаваў хату, у якую і перавёз сям’ю, адсюль і быў накіраваны на фронт. Але вярнуцца яму не было наканавана: бацька паэта крыху не дачакаўся перамогі, загінуў 16 красавіка 1945 г. і пахаваны ў брацкай магіле на Зеелаўскіх высотах недалёка ад Берліна. Старшага брата нашага знакамітага земляка Пятра ў час вайны вывезлі ў Германію. Уладзімір Максімавіч так успамінае той час: «Калі пачался Айчынная вайна, мне было толькі два гады, але я помню, як ад самалёта ў сонечны летні дзень нешта адарвалася і паляцела ўніз. Гэта была першая бомба, скінутая фашыстамі на Гарадок, дзе мы тады жылі. Бомба трапіла ў дом нашага суседа. Потым пры нямецкіх бамбёжках мой старэйшы сямнаццацігадовы брат Пеця насіў мяне на плячах у лес, за шашу, ці ў тунэль пад дарогай, па якой нас напрыканцы сорак трэцяга года немцы вялі на чыгуначную станцыю, каб вывезці ў Германію. Вялі, а ўздоўж дарогі на слупах матляліся вісельнікі». Валодзя з матуляй да канца вайны былі вязнямі працоўнага лагера ў г. Бромберг, Германія (зараз — г. Быдгашч, Польшча — аўт.). Паэт успамінае, што ў палоне маці, спадзеючыся, што Бог злітуецца і аблегчыць долю сына, ахрысціла яго. Хроснымі сталі Кацярына і Пётр, якія жылі з імі ў адным бараку.

  Пра Вялікую Перамогу Уладзімір Максімавіч кажа наступнае: «Я помню, як каляровыя ракеты ў прыцемкі ўзляцелі, букеты, і маці са слязамі на вачах мяне ўзняла высока на руках. Дзень Перамогі з таго часу для мяне — самае вялікае свята, свята са слязамі на вачах». Затым сям’я вярнулася ў Гарадок. Пасля заканчэння з залатым медалём сярэдняй школы № 2 У. Скарынкін паступіў у Рыжскае Чырвонасцяжнае вышэйшае інжынерна-авіяцыйнае ваеннае вучылішча ім. К.Я. Варашылава, а скончыў Рыжскі інстытут інжынераў грамадзянскай авіяцыі, які быў створаны на базе вучылішча. Пасля атрымання адукацыі будучы паэт прыехаў працаваць на радзіму. Дзевяць год быў інжынерам у Мінскім аэрапорце, 12 — начальнікам аварыйна-выратавальнай службы Беларускага упраўлення грамадзянскай авіяцыі.

  Першую кнігу паэт выдаў у 1969 г. і яна атрымала назву «Буслы над аэрадромам». Дарэчы амаль усе выданні аўтара непасрэдна звязаны з атрыманай ім адукацыяй, прафесіяй, якой ён аддаў два дзесяцігоддзі свайго жыцця: «Гукавы бар’ер», «Да­звольце разварот», «Чацвёрты разварот», «Вугал атакі», «Пасадачныя агні». Асобную старонку ў творчай біяграфіі паэта займаюць шматлікія пераклады паэтычных твораў, у тым ліку «Боскай камедыі» Дантэ, за якую ў 2000 г. яму была пры­суджана Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь.

  Спадчына паэта разнастайная і шматгранная, яму падуладная любая тэма. Але асабліва ярка ў яго вершах адчуваецца павага да гісторыі народа, да бацькоўскай зямлі. Часта ўяўленне пераносіць паэта ў апаленае вайной дзяцінства, што прайшло ў фашысцкай няволі.

  Жадаем Уладзіміру Максімавічу ў дзень яго юбілею здароўя, доўгіх гадоў жыцця, плённай працы на ніве беларускай паэзіі.

Любоў ШЛЯЙКО.

Аўтар выказвае ўдзячнасць за падрыхтоўку матэрыяла супрацоўнікам цэнтральнай раённай бібліятэкі.