Фільм пра Вітаўта будзе трохі як «Аляксандр Неўскі»
Сцэнар спачатку замовілі Аляксандру Качану, аўтару «Акупацыі». Качан задумаў вострасюжэтны прыгодніцкі фільм у чатырох серыях. Герой — палонны крыжак, які закахаўся ў беларуску. Зачараваны талерантнасцю Вялікага Княства і мудрасцю Вітаўта, ён пераходзіць на яго бок. Прыгоды маладых людзей разгортваюцца на фоне Грунвальдскай бітвы. У сюжэт уплеценая і інтрыга з сарванай каранацыяй Вітаўта.
Сінопсіс Качана ствараў вобраз ідэальнага Вялікага Княства, дзе розныя народы жывуць у міры за мудрым Вітаўтам.
Такі падыход не задаволіў тэлеканал. Сінопсіс падправілі, змянілі акцэнты.
«Кепскія» героі набылі лацінскія прозвішчы, у сцэнары з’явіліся польскія інтрыгі і кашмары нямецкай акупацыі. Сцэнарыст ад супрацы з каналам адмовіўся,засяродзіўшыся над «Каласах пад сярпом тваім» — праекце, патранаваным міністрам Латушкам.
Цяпер працу з сюжэтам даручылі Ігару Тароцьку, сцэнарысту кінакамедыі «На спіне ў чорнага ката», дзе знялася ўнучка Лукашэнкі Вікторыя. Паводле яго задумы, замежнікі ў фільме будуць размаўляць на сваіх мовах, а беларусы — па‑расейску.
Рэжысёрам мае стаць Аляксей Раковіч. Ён не мае пастановачнага досведу мастацкіх фільмаў, затое зняў дакументальную стужку «Хатынь». Відаць, на АНТ разважылі, што раз зняў пра нямецка‑фашысцкіх захопнікаў, здыме і пра нямецка‑крыжацкіх.
З іншага боку, у фільме мяркуецца асцярожна прызнаць гістарычнасць бел‑чырвона‑белага сцяга і Пагоні. «Мы адабралі гэта ў нягоднікаў, цяпер можам вяртаць», — сказаў на абмеркаванні праекта ў кулуарах прадусар АНТ Аляксандр Рыдван.
* * *
Вітаўт Вялікі кіраваў ВКЛ ад ад 1392 да 1430. Пачынаў кіраванне сярод смуты, скончыў сярод славы. Пры ім нашы продкі пашырылі межы ад мора да мора, назаўжды спынілі германскі націск на ўсход. І вяршылі лёсы Масквы. Вітаўт дафармаваў ВКЛ як дзяржаву, арыентаваную на заходнееўрапейскую цывілізацыю. Старабеларуская мова была дзяржаўнай.
Андрэй Расінскі