Людзі Смаргоншчыны: Юлія Аляксандраўна Шэміс
Цяжка пералічыць усіх яе вучняў, што пайшлі па слядах сваёй настаўніцы англійскай мовы.
Самы знакаміты, безумоўна, дыпламат Уладзімір Шчасны.
Яе вучнем быў і генерал Ігар Рачкоўскі.
А колькі выдатных выкладчыкаў працуюць на шырокіх абсягах постсавецкай прасторы! Менавіта яна дала ім пуцёўку ў жыццё!
Нават тыя, хто не абраў замежную мову, як асноўную прафесію, атрымаўшы трывалы пачатковы падмурак, не маюць моўнага бар’еру ў сённяшнім свеце суцэльнай глабалізацыі. Але акрамя ведаў Юлія Аляксандраўна шчодра дзялілася са сваімі выхаванцамі сардэчнай дабрынёй, аптымізмам, няўрымслівай энергетыкай. Яна заўжды вучыла дзяцей галоўнаму – любіць жыццё і атрымліваць асалоду ад кожнага дня, у якім ёсць месца адкрыццям, творчасці, музыцы, паэзіі.
Напэўна, таму, што сама прайшла нялёгкі шлях у вывучэнні замежнай мовы, яна з такім трапяткім хваляваннем ставілася і ставіцца цяпер да кожнага свайго вучня. Юлія Аляксандраўна імкнецца паказаць найпрасцейшы шлях да авалодання новай незнаёмай мовай, згадваючы пачатак сваёй біяграфіі, калі выпускніцай Смаргонскай СШ №2 прыехала паступаць у педагагічны вуз, а па волі лёсу аказалася на факультэце замежных моў. У школе дзяўчына з Мінкаў вывучала нямецкую мову. Цяпер ёй патрабавалася асвоіць з нуля англійскую. Не звяртаючы ўвагі на кпіны і часам адкрыты здзек з боку так званай мінскай элітнай моладзі, яна брала вышыню за вышынёй дзякуючы настойлівасці, дбайнасці, уседлівасці. Нават на сельгасработы паехала, прыхапіўшы падручнікі.
Прыроджаная здольнасць да асваення замежных моў і дапамога выкладчыкаў зрабілі сваю справу. Праз два гады навучання Юля валодала мовай лепш за многіх на курсе. Ці не таму пасля заканчэння інстытута яе накіравалі ў арганізацыю пад грыфам “сакрэтна”. Можна было здзейсніць выдатную кар’еру і хутка атрымаць стабільнае забяспечанае жыццё ў сталіцы. Вось толькі для душы там не заставалася месца. Таму праз пару тыдняў малады спецыяліст выпрасіла вызваленне ад пасады і вярнулася на сваю малую радзіму простай настаўніцай. Яна вельмі любіла дзяцей, любіла вучыць іх, дзяліцца з імі самым добрым, што мела ў сваім сэрцы. Без гэтых зацікаўленых вочак, без радасці ад вучнёўскіх поспехаў яна проста не ўяўляла свайго жыцця.
Тры гады выкладала ў Свірскай школе, затым з мужам Іосіфам Шапялём паехала па яго размеркаванні на Шаркаўшчыну. Адтуль вярнулася з маленькім сынам пасля трагічнай гібелі мужа. Боль страты дапамагала пераадольваць праца. А выкладаць англійскую мову Юлія Аляксандраўна пачала ў сваёй роднай другой школе. Праз пэўны час выйшла замуж за ўдаўца з двума дзеткамі, якія таксама сталі для яе роднымі. У шлюбе са Станіславам Шэмісам нарадзіліся яшчэ дачка і сын. Станіслаў Рафаілавіч выкладаў фізіку ў СШ №2. Ён усімі сіламі падтрымліваў сваю жонку, прычым не толькі дома і на рабоце, але і ва ўсіх яе ініцыятывах. Напрыклад, вырашыла стварыць музейны пакой – муж дапамог. Сабралася з дзецьмі ў паход, ён заўжды побач. А колькі паездак было! Разам з членамі клуба інтэрнацыянальнага сяброўства з’ездзілі ў Маскву, Ленінград, Брэст, дабраліся да Удмуртыі і да мяжы з Польшчай на Аўгустоўскі канал.
У свой час у яе сэрцы запаліў агеньчык творчасці і жыццялюбства знакаміты на Смаргоншчыне Аляксандр Дзяруга. У самадзейным калектыве яна спявала, танцавала, чытала вершы. Імпэт і пазітывізм, атрыманыя ад Аляксандра Анісамавіча, яна імкнулася перадаць сваім вучням і ў СШ 2, і ў гімназіі, дзе працавала да пенсіі і яшчэ пэўны час на пенсіі. Яна па сённяшні дзень запатрабаваная. І хаця рэпетытарствам больш не займаецца, часта да яе звяртаюцца бацькі з просьбай “падкарэкціраваць” англійскую мову іх нашчадкаў.
22 мая Юлія Аляксандраўна сустрэла сваю 85-ю вясну. На маё пытанне, як ёй удаецца заставацца такой рухомай, аптымістычнай, прыгожай, настаўніца адказала:
- Усё проста. Трэба любіць людзей, справу, якой займаешся, прыроду, любіць жыццё. Я ніколі не шукала вінаватых у тым, што адбывалася не так, як хацелася, проста рабіла работу над памылкамі – рабіла высновы. Я ж – настаўнік. А галоўны мой сакрэт - любоў да песні.
У складзе вакальнай групы “Крынічанька”, што існуе пры цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва “Цёплы дом”, Юлія Шэміс выступае на разнастайных канцэртных пляцоўках, удзельнічае ў конкурсах і фэстах народнай творчасці. І не столькі радуецца апладысментам і перамогам гурта, як цешыцца стасункамі з сяброўкамі, колішнімі калегамі, а цяперашнімі самадзейнымі таленавітымі спявачкамі. А яшчэ ганарыцца тым, што ў іх калектыве ёсць свае паэты-песеннікі, нават кампазітары. Выступленні “Крынічанькі” глыбока кранаюць сэрцы слухачоў. Кранаюць сваёй любоўю да песні, якую насамрэч выконваюць з душой.
Ала КЛЕМЯНОК.
Фота аўтара і з сямейнага архіва Ю. Шэміс.