Магічная мапа Давыд-Гарадка ад Леаніда Дранько-Майсюка
|
Паэт расказаў пра месцы Давыд-Гарадка, якія зачароўвалі ў дзяцінстве і дзе пазней наведвала натхненне.
Замкавая гара
Ёсць у Давыд-Гарадку Замкавая гара; сама назва падказвае, што некалі над ёй узвышаўся замак. Гару называюць яшчэ і Царкоўнай, бо тут стаяў драўляны храм, але, на жаль, 6 траўня 1936 года ён згарэў. Мае ўзвышэнне і трэцяе імя — гара каралевы Боны! Магія — гэта, як вядома, тое, што чаруе, прыцягвае душу…
Памятаю, як мяне, маленькага хлопчыка, адным сваім выглядам зачароўваў, закалыхваў смарагдавы колер давыд-гарадоцкай гары. А цяпер мяне, літаратара, заварожвае тое, што яна мае тры назвы, тры імёны…
Аднойчы на гары каралевы Боны ў мяне з’явіўся верш:
Каралева Бона любіла мёд,
І таму для яе, як лёду,
Вазілі ў Варшаву, двойчы на год,
Па восем пудоў з дваццаці калод
Давыд-гарадоцкага мёду.
Каралеву Бону адольваў сум,
Што ні сон — на Мілан дарога…
Тут — балоты, валокі, інтрыгі, тлум;
Там — радзіма, вясны кіпарыснае шум,
Закаханасці першай знямога.
Каралеве Боне спрыянне было
На радзіме жаданай памерці…
Адпускаючы з вуснаў паволі цяпло,
Пакідаючы ў сэрцы Гарыні святло —
Чару з мёдам трымала на сэрцы.
Цвінтар
Другое магічнае давыд-гарадоцкае месца — багаты на крыжы, хвоі і бэз цвінтар (мясцовае вымаўленне — цвінтар); пасярэдзіне гэтай бэзавай прасторы — святлее блакітная на тры шатровыя купалы Георгіеўская царква; яе мянуюць яшчэ Юраўскай і Закаморскай (пабудавалі храм за мытнай каморай!).
Бачыце, таксама тры назвы, тры імёны!
Хто ні йдзе паўз гэтае месца — заўсёды паглядзіць на яго; паглядзіць на цвінтар і царкву.
І не трэба хрысціцца — дастаткова паглядзець…
У школьныя гады я любіў на цвінтары хавацца…
Рака Гарынь
Гэта трэці магічны вобраз (не месца, а менавіта вобраз!).
Тут магія пачынаецца з назвы: Га-ры-нь…
Рака даволі доўгая, а была і глыбокай, і шырокай — у 1930-я гады яе шырыня дасягала 130 метраў!
Яшчэ нядаўна, у 1960-я гады, па Гарыні хадзілі і грузавыя, і гандлёвыя, і пасажырскія параходы!
А сёння гэта рака-інвалід; яе скалечылі спачатку меліярацыяй, а пасля каналам!
Аднак магія застаецца, бо што такое слова Гарынь — я не ведаю.
Сутнасць праекта “Магічная мапа” кампаніі “Будзьма беларусамі!”: з існых адасобленых “пазлаў” — мясцінаў беларускіх гарадоў — стварыць агульную, актуальную калектыўную гарадскую гісторыю Беларусі. Горад — прастора супольная. І магічная мапа павінная стварацца супольна. Таму прапаноўваем стаць удзельнікам праекта ўсім, хто хоча падзяліцца сваімі таямнічымі ведамі. |