Вятрак з глыбінкі атрымаў патэнт

Нацыянальны цэнтр інтэлектуальнай уласнасці Рэспублікі Беларусь прыняў станоўчае рашэнне аб выдачы патэнту на цуд — агрэгат, які можа вырабляць энергію адначасова з ветру і сонца.

Адразу вятрак асацыюецца з высокай мачтай, на якой вертыкальна збоку замацаваны "прапелер". Але ёсць і так званыя гарызантальныя. Гэта ветракі, вінт якіх замацаваны паралельна ўзроўню зямлі.

Як такое можа быць наогул? Навошта гарызантальна замацоўваць "прапелер"? Спецыялісты ведаюць, што такія ветракі таксама добра працуюць і нават больш эфектыўныя ў параўнанні са сваімі вертыкальнымі сабратамі.

Жыхар Віцебскага раёна Марк Рузін разам з сааўтарам з Віцебска запэўніваюць, што іх вятрак вельмі эфектыўны і хутка акупіцца. Яго магутнасці хопіць на тое, каб забяспечыць энергіяй не толькі вясковы дом, але і вялікі катэдж, нават прыдарожную кавярню.

Калі Марк Рузін прыйшоў са сваімі чарцяжамі ў Віцебскі бізнэс-цэнтр, дзе могуць дапамагчы знайсці інвестараў, кіраўнік цэнтра падтрымкі прадпрымальніцтва Леанід Шур таксама адразу не паверыў у тое, што ідэя мае права на рэальнае ажыццяўленне. Але вырашыў падтрымаць вынаходлівага чалавека.

Пачалі разам думаць, як можна давесці эксперыментальную мадэль да серыйнай вытворчасці. І даволі хутка дасягнулі поспеху. Ужо праз некалькі месяцаў плануюць атрымаць патэнт на аўтарскую вынаходку. Створаны бізнэс-план і вядуцца перамовы з інвестарамі, якіх зацікавіла самаробная сістэма па вырабе энергіі.

Псіхіятр з "залатымі рукамі"

Марк Рузін у свае 62 гады поўны ідэй. Дарэчы, у Віцебскі раён ён пераехаў з Латвіі.

— Я там узначальваў цэнтр псіхалагічнай дапамогі. Па адукацыі я псіхіятр, — расказвае "Звяздзе" Марк Абрамавіч. — З-за крызісу і дэфолту ў Латвіі псіхалагічныя медыцынскія паслугі сталі карыстацца слабым попытам. Заняўся вытворчасцю мэблі. Але і ў гэтым кірунку ўзніклі праблемы.

У Латвіі, у адрозненне ад Беларусі, рухнула вялікая прамысловая вытворчасць, у цяжкім стане апынуліся малыя фірмы.

— А чаму вы, псіхіятр, заняліся распрацоўкай ветрака?

— Я яшчэ ў маладосці пачаў нешта прыдумваць, удасканальваць. Чаму менавіта вятрак? Тэма выпрацоўвання экалагічна чыстай энергіі вельмі надзённая і перспектыўная, на Захадзе даўно атрымала развіццё. І не толькі таму, што перыядычна павышаецца цана на нафту і газ. Простыя людзі хочуць эканоміць на атрыманні электраэнергіі. А такія ўстаноўкі, як прыватныя ветракі, дазваляюць адчуваць сябе незалежнымі ў энергетычным пытанні.

Наш энергаветраагрэгат (ЭВА) якраз дазваляе, фактычна адзін раз патраціўшы грошы на яго набыццё, больш не думаць пра цэны на электраэнергію.

— Верагодна, вашу ўстаноўку можна назваць адкрыццём?

— Не. Я дапрацаваў і кардынальна ўдакладніў ужо існуючыя "прататыпы". Аўтарскіх адрозненняў ад існуючых аналагаў шмат. У прыватнасці, наша ЭВА можа паралельна выпрацоўваць энергію ветру і сонца. Сонечныя элементы ўстанаўліваюцца наверсе канструкцыі памерамі 3 на 3 і 2 метры.

ЭВУ можна замацаваць прама на даху збудавання, што, пагадзіцеся, вельмі зручна. А можна ўстанавіць і замест даху. Адпаведна не будзе неабходнасці атрымліваць дазволы на размяшчэнне ўстаноўкі ў "ветраных месцах"...

— Як працуе вятрак? Як гарызантальна можна злавіць вецер?

— Спецыяльныя экраны "ловяць" вецер усіх напрамкаў і накіроўваюць на турбіну. Пры гэтым ЭВА працуе без шуму. Вырабляе электрычную энергію ад трох кілават у гадзіну.

"Вечная" энергія

Дырэктар Віцебскага бізнэс-цэнтра Леанід Шур стаў сааўтарам ЭВА.

— Мы ўжо свой агрэгат прадэманстравалі на кірмашы інавацыйных ідэй у Мінску, які ўпершыню прайшоў сёлета, — расказвае Леанід Міхайлавіч Шур. — Дарэчы, менавіта на інавацыі трэба рабіць у нашай краіне стаўку. Так робіцца ў багатых краінах.

— Адразу ў чытачоў можа ўзнікнуць пытанне: колькі каштуе ўстаноўка, калі захоча нехта набыць яе і паставіць на дах, напрыклад, дачы?

— Мы, вядома ж, усё прыблізна падлічылі. Устаноўка, якая можа вырабляць да 3 кВт у гадзіну, абыдзецца прыблізна ў 8,5 мільёна беларускіх рублёў, 5 кВт — 18 мільёнаў, 10 кВт — 30 мільёнаў.

Акупляецца ЭВА за пару гадоў. Для таго, каб запусціць вытворчасць, трэба каля 200 тысяч долараў. Для нармальнай работы вытворчасці, па нашых падліках, неабходна стварыць каля дваццаці працоўных месцаў.

Планы ў нас вялікія. Калі знойдуцца інвестары, то пасля сертыфікацыі прадукцыі ўстаноўкі можна будзе адпраўляць і на экспарт. Яны будуць вельмі запатрабаванымі і на рынках Еўропы, Азіі, ЗША. Цяпер вядзём перамовы з патэнцыйнымі інвестарамі з Германіі, Літвы, Аўстрыі...

Разлічваем атрымаць частковую дзяржаўную фінансавую дапамогу з фонду падтрымкі прадпрымальніцтва, інавацыйнага фонду. У Віцебскім аблвыканкаме ўжо ведаюць пра ЭВА, адпаведную інфармацыю давялі да патэнцыйных дзяржаўных заказчыкаў.

"Звязда" будзе ўважліва сачыць за тым, як цікавая ідэя стане прабіваць сабе дарогу.