Някляеў, Саннікаў і Вольскі на ОРТ

Тэлеканал ОРТ у нядзельнай аналітычнай праграме «Час» зноў паказаў сюжэт пра Беларусь. Яго зноў выразалі. Прапануем яго тэкст.

У Беларусі праз тыдзень пройдуць выбары прэзідэнта — перадвыбарная барацьба дзесяці кандыдатаў ад апазіцыі з дзеючым кіраўніком Лукашэнкі праходзіць у напружанай і нават часам камічнай абстаноўцы.

Адзін куплет — апазіцыянера, другога — на ламанай расейскай ад імя вернага лукашыста. Калі слухаць песні Лявона Вольскага, беларускіх газет можна ўвогуле не чытаць. Ёсць прыпеўкі і пра Венесуэлу, дакладней, пра танкер, які вязе нафту для Лукашэнкі.

Але на гэтым тыдні Лявон Вольскі спявае пра дэбаты кандыдатаў на Беларускім тэлебачанні, куды Лукашэнка адмовіўся прыйсці.

Перадвыбарчыя дэбаты на беларускай ТБ праходзілі ўпершыню з 1994 года. 16 гадоў таму на іх выступаў малады кандыдат Лукашэнка. Але ў гэты дзень ён вырашыў не адказваць на пытанні апанентаў, а выступаць сольна на Усебеларускім сходзе.

Аляксандр Лукашэнка: «Мы ведаем, што рабіць, і мы гэта будзем рабіць у новай пяцігодцы!»

Народны сход — нешта накшталт з’езда КПСС, дзе абмяркоўваюць пяцігодку. Лукашэнка запланаваў справы на 5 гадоў наперад і загадзя сказаў, што ўлада не аддасць! Як быццам і няма ніякіх выбараў!.

Ролік дрэннага якасці, дзе малавядомыя музыкі спяваюць пра нейкага «Саню», з’явіўся ў Інтэрнэце: «Мама прасіла, астанься с намі, папа прасіў, астанься з намі, Саня, астанься з намі…». Спачатку гэта прынялі за жарт. Але з беларускага Міністэрства інфармацыі паступіла распараджэнне на ўсе радыёстанцыі: ставіць песню ў эфір як мінімум 7 раз у дзень.

Аўтары «Сані» без усялякай адмысловай раскруткі сталі папулярныя. Дзяржаўнае тэлебачанне за некалькі тыдняў выпусціла кліп «Саня». А музыкі працуюць над новым альбомам. Пра каханне.

5 гадоў таму, напярэдадні мінулых выбараў, беларускі ансамбль «Сябры» выканаў агітацыйны хіт «Бацька», перасягнуць які, здавалася, немагчыма: «Ладно сшит и крепко сложен, он плохому не научит, батька всех построить может, батька всех других покруче».

Але цяпер такі агітацыі здалося мала. На гэтым тыдні ў эфіры з’явілася песня «Наш прэзідэнт»: «В мыслях и трудах, батька-президент, в радостях, печали и молитвах».

Лявон Вольскі, музыка: «Якісьці хор дзетак пры МУС спявае. Там усё ёсць, усё! І тое, што прыабняў ветэрана, і тое, што манумент! І салдаты строем ідуць. Так спецыяльна не напішаш!»

Замацаваў падрыхтоўку перад выбарамі канцэрт «ВІА-Гры» у Менску. У гэтую суботу Лукашэнка танчыў на дыскатэцы разам з нясціплымі дзяўчатамі.

Сіла мастацтва на беларускага пенсіянера Івана Фёдаравіча зрабіла ўражанне.

Іван Мінакоў, пенсіянер: «Толькі за прэзідэнта Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі. Толькі!»

Іван Фёдаравіч горда называе сябе лукашыстам. Ён пойдзе галасаваць за свайго бацьку ў чацвёрты раз запар. І аргумент яго просты.

Іван Минаков: «Ён бліжэйшы за ўсіх да народа, бліжэйша за ўсіх. Ён у полі, ён на заводзе, ён на фабрыцы, ён усюды, дзе людзі працуюць».

Карцінку, дзе Лукашэнка ў полі, на заводзе або прымае парад, мантажуе рэжысёр Беларускага тэлебачання Яўген Шапчыц. На кадрах Аляксандр Рыгоравіч абыгрывае у тэніс пераможцу «Вялікага шлем» беларуску Вікторыю Азаранку.

Ну, а пасля працы Яўген Шапчыцы мантажуе іншае відэа: пра тое, як у звычайную менскую кватэру зазірнулі зборшчыкі подпісаў, а ўнук схаваў бабулін пашпарт.

На той жа кухні, дзе здымалася кароткаметражка пра бабулю, рэжысёр Шапчыцы распавядае, як яго звольнілі. І ні аб чым не шкадуе.

Яўген Шапчыц, рэжысёр: «Некаторыя казалі: дарма ты гэта зрабіў, сядзеў бы спакойна, працаваў нармальна. Але нармальна — не ёсць добра».

Ці паўплывала мастацтва на беларускую палітыку — складана сказаць. 10 кандыдатаў. Іх можна падзяліць на два лагеры: 9 супраць Лукашэнкі і адзін, уласна, ён сам.

Уладзімір Някляеў, кандыдат у прэзідэнты Беларусі: «Прызнанне выбараў прэзідэнцкіх азначае прызнанне ўлады Лукашэнкі яшчэ на 15 гадоў».

Апазіцыйны кандыдат Уладзімір Някляеў пакінуў студыю, а на наступны дзень паставіў трыбуну ў цэнтры Менска, насупраць Адміністрацыі прэзідэнта. Як бы запрашаючы Лукашэнку выйсці.

Уладзімір Някляеў: «Выбары фальсіфікуюць, не прызнаем гэтыя выбары. Другое, чаго патрабуе плошча — новыя выбары без удзелу Лукашэнкі. Усё зразумела ўсім!»

На плошчы, дзе роўна праз тыдзень беларуская апазіцыя збіраецца чакаць вынікаў выбараў, ужо паставілі елку і пачалі заліваць коўзанку. Кандыдаты праводзяць у Менску мітынгі — так званыя рэпетыцыі «Плошчы».

Лукашэнка ж адрэпеціравалі 5 гадоў таму. Намётавы гарадок на мінулых выбарах разагналі дубінкамі.

На сустрэчах з выбаршчыкамі кожнаму кандыдату задаюць гэтае пытанне: «Мы стаім дзень, стаім два… Што далей?»

Канкрэтнага адказу не можа даць ніхто. Кажуць, што план на 19 снежня ёсць, але яго пакуль не хочуць выдаваць.

Андрэй Саннікаў, кандыдат у прэзідэнты Беларусі: «Мы жывём пры дыктатуры. Як толькі мы загадзя аб’яўляем пра нашых планах, яна паспрабуе іх разбурыць. Галоўнае, каб як мага больш людзей узяло ўдзел у нашай кампаніі «.

Сакрэтны план апазіцыі не звязаны са штурмам Адміністрацыі Лукашэнкі. Кажуць, што гэта можа быць нацыянальная забастоўка. Але дзеянні апазіцыі будуць больш рашучымі толькі ў тым выпадку, калі на плошчу выйдуць дзясяткі тысяч чалавек.

Лявон Вольскі, музыка: «Вось быў апытанне ў Інтэрнэце, я чытаў, што такое дэмакратыя? Аказалася, што большасць не ведаюць адказу. Я, вось, у школе вучыў, што дэмакратыя — гэта два словы грэцкіх — улада народа».

Беларускія выбары — усё роўна што антычны тэатр. У Старажытнай Грэцыі на сцэну выходзіў чалавек і распавядаў змест, але і дзеючыя асобы, і гледачы ў зале паводзілі сябе так, як быццам не ведаюць, чым скончыцца. Аднак розніца паміж старажытнымі грэкамі і сучаснымі беларусамі ўсё-ткі ёсць. Тыя збіраліся дзеля задавальнення ад працэсу, а беларусы ўсё ж такі спадзяюцца на нейкі фінал.