Зачем графы Тышкевичи разводили арабских скакунов в Воложине и как в их дворцовом комплексе разместился РОВД

Усадьба Тышкевичей в Воложине впечатляет размерами строений, простым и выразительным экстерьером. Величественное здание появилось в городе в начале ХІХ века. И с того времени его облик практически не изменился.

Нина Бобрик, научный сотрудник Воложинского краеведческого музея:
Гэтыя палацы захаваліся у тым стане, у якім яны былі, нягледзячы, что ім больш за 2 стагоддзі. Пабудаваны гэты ансабль быў у 1806 годзе. І як мы бачым, знешнія фасады, сапраўды, захаваліся ў тым выглядзе, як і былі ў той самы час пры графе Тышкевічы. Гэта месца, наогул, было самым прыгожым куточкам ў мястэчку Валожын. І пагэтаму недарма граф Тышкевіч выбраў вось гэта месца.

Тут было сярэднявечнае замчышча. І на гэтым месцы граф Тышкевіч вырашыў пабудаваць свой палаца-паркавы ансамбль. Для будаўніцтва ён выбраў праект уже вядомага ў той час архітэктара Касакоўскага. І як мы бачым сённня, вось гэтыя палацы – яны прыгожыя, яны статныя, яны простыя ў архітэктурным такім класічным стыле. І гэты выгляд захаваўся праз стагоддзі.

Весь комплекс усадьбы был возведён на средства Юзефа Тышкевича. Состоял он из трех зданий в стиле классицизм. Дворец зеркально отображался в здании напротив, а замыкала ансамбль оранжерея. Сейчас имение знаменитого рода выполняет иную функцию.

Нина Бобрик:
Справа ў тым, што пасля падпісання Рыжскага дагавора, Валожын належыў Польше. І ўжо пасля падпісання Рыжскага дагавора самі Тышкевічы тут не пражывалі. І гэты палац Тышкевічаў быў прададзены польскім ваенным. І тут знаходзіўся корпус пагранічных войск. Да 1939 года, да пачатку Другой сусветнай вайны.

У былых палацах Тышкевічаў знаходзіцца сілавыя структуры. У будынку, які ў свой час быў прадугледжаны дзеля прыёму гасцей, знаходзіцца раённы аддзел унутраных спраў. А ў графскім палацы знаходзяца штатныя часці.

Периоды военных действий не затронули архитектуру замкового комплекса. Сохранились и памятные знаки жизни Тышкевичей в Воложинской резиденции. Сквозь века они напоминают местным жителям и туристам об удивительной странице истории города.

Нина Бобрик:
Цікава, што тут у Тышкевічаў яшчэ былі канюшні: ад пункта КПП уніз размяшчаліся вельмі багатыя канюшні, дзе Тышкевічы утрымлівалі арабскіх скакуноў. Справа ў тым, што яны былі кавалерыстамі. Напрыклад, сам Юзаф Ігнатавіч Тышкевіч быў палкоўнікам Нацыянальнай кавалерыі, яго сын Міхаіл быў таксама палкоўнікам Нацыянальнай кавалерыі. І яны разводзілі скакуноў, і дарэчы, гэта быў адзін з асноўных істочнікаў дахода, які быў у Тышкевічаў.

Валожын з’яўляецца знакавым, турыстычным месцам. У нас амаль што кожны тыдзень бываюць турысты, якія, прыязджаючы ў наш невялічкі гарадок, бачаць, што тут шмат помнікаў, якія занесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей. У тым ліку, і палаца-паркавы ансамбль графа Тышкевіча. Пагэтаму ў нас бывае шмат гасцей, і яны з вялікай цікавасцю знаёмяцца з гісторыей нашага горада і з помнікамі, якія знаходзяцца ў Валожыне.

Культурное значение комплекса и нынешнее его использование, безусловно, вызывают диссонанс. Но специалисты находят в таком положении дел существенные преимущества, пусть и не теряют надежды на возвращение к былой атмосфере красоты и величия.

Нина Бобрик:
Каб стварыць музей, на гэта патрабуюцца вялікія сродкі. Магчыма, раз тут знаходзяцца такія вось арганізацыі, яны далі магчымасць гэтыя палацы захаваць, і мы маем магчымасць хоць бы знешне назіраць вось такія прыгожыя палацы, якіе не страцілі вытвару праз стагоддзі.

Удивительно, что старинная усадьба носителей одной из самых знаменитых фамилий в стране порой становится незаметной даже в центре Воложина. Именно поэтому сотрудники местного краеведческого музея готовы говорить об истории этого места бесконечно.

«Прыехаў з Амерыкі, каб проста пахадзіць па Івянцу»: парень проделал длинный путь, чтобы прикоснуться к истокам своего рода