Лісіца — не дурніца
Пераклад гэтай вядомай байкі Івана Крылова «Варона і Лісіца» зрабіў яшчэ Кандрат Крапіва. Здаецца, яе ўсе ведаюць у арыгінале яшчэ са школьных гадоў. Таму не будзем марна губляць час і месца ў газеце, адразу пачнём учытвацца ў беларускі варыянт байкі:
Не раз казалі свету шчыра,
Што лесціць брыдка, шкодна, але ўсё дарма:
У сэрца лесць пратышчыцца сама.
Вароне неяк Бог паслаў кусочак сыра,
Варона, радая сырку,
Збіралася паснедаць на суку,
Але задумалася, сыр узяўшы ў дзюбу.
Якраз Ліса тут бегла, як на згубу.
Раптоўна сырны дух Лісіцу запыніў:
Лісіца бачыць сыр, — сыр Ліску паланіў.
Да дрэва хітры звер на дыбках падыходзіць,
Хвастом павільвае, з Вароны воч не зводзіць,
І кажа соладка, ледзь дышучы, Ліса:
«Што за цудоўная краса!
Якая шыйка! Колькі ў вочках ласкі!
Каб расказаць, дык гэта ж проста казкі!
А дзюбка, пер’ейка! У захапленні я.
Ты, мабыць, і пяеш ляпей за салаўя.
Красуня, заспявай! А што калі, сястрыца,
Яшчэ б і голасам магла ты пахваліцца?
Пры харастве такім была б ты ў нас царыца!»
Ледзь утрымалася красуня на суку,
Такія чуючы пахвалы.
Ад радасці дух сперла ў валляку,
Варона каркнула, наколькі сілы стала.
Сыр выпаў, а Ліса — якраз таго й чакала.
Мараль, думаю, тлумачыць не трэба. Цяпер, як заўжды, звычайныя пераклады:
шатание — валэнданне
лестница, стремянка — драбіна
осколок, чурка — аскабалак
издевательство — здзек
метаться, носиться — гойсаць
юмор — гумар
стража, охрана — варта
клык, бивень — ікол
истопка — варыўня
личность — асоба
забота — клопат
свидание, встреча — спатканне
пескарь — пячкур
мальчуган, паренек — хлапец
промышленность — прамысловасць
существо — істота
рисунок — малюнак
сударь (уст.) — васпан
наперекор — насуперак
ромашка — рамонак
кожура, очистки — лупіна
коленопреклоненный — укленчаны
живо — рухава
чушь — лухта
лихорадка — трасца
пест — таўкач
ранней весной — напрадвесні.
Ну і будзе. А заўтра, спадзяёмся, зноў нешта перакладзём.