Блог Усяслава Чарадзея. Пост № 9. Май 1060. Пра (сярэдня)вечную паліткарэктнасць

Блог Усяслава Чарадзея. Пост № 9. Май 1060. Пра (сярэдня)вечную паліткарэктнасць

• Budzma.org
  Прыбег учора заяц і давай сваю ўлюбёную тэму прасоўваць: маўляў, навокал ХІ стагоддзе, пагалоўнае цемрашальства і дзікунства, а ты, шэры, павінен з гэтага ўсяго выкараскацца і народ за сабою пацягнуць. Я кажу яму: “Зая, я ж ужо Сафійскі сабор пабудаваў, агмень культуры і светач хрысціянства. Трыццаць гадоў на будоўлі жылы цягнуў”. А ён мне, маўляў, аднаго культавага збудавання – замала. Трэба, каб пагалоўная пісьменнасць, асвета, каб кнігі…

   

  – …Дык у мяне ў асабістым кнігазборы ўжо дзве ёсць, – кажу.

   

  – Трэцюю купляй!

   

  – Не, – кажу, – ведаеш, колькі гэтая рукапісная кніга цяпер, у часы пагалоўнага цемрашальства і дзікунства, каштуе? Мне прасцей другую Сафію адляскаць. А што? І па сродках, і мне поўны фэншуй: дзве кнігі ў кнігазборы, дзве Сафіі ў Полацку, два павешаныя полаўцы на брамах.

   

  – Ты сваю сафістыку кінь, – кажа заяц, – трэба адукоўвацца. Пачынай з самога сябе: выражайся культурна, паліткарэктна…

   

  – Як-як?

   

  – Паліткарэктна, – кажа заяц. – Гэта калі ты кажаш не “павесіў полаўцаў”, а “прыпыніў людское існаванне метадам гвалтоўнай асфіксіі”, і не полаўцы, а “асобы качэўнай нацыянальнасці”, ці проста “асобы без акрэсленага месца жыхарства”, БАМЖы. Дапяў?

   

  – Не.

   

  – Ну, памятаеш, ты з Яраславічамі на Нямізе счапіўся?

   

  – Ну…

   

  – “…Як Нямігі крывавыя берагі засеяны касцямі рускіх сыноў”. Што я сказаў?

   

  – Нешта вельмі эфектнае і летапіснае…

   

  – Гэта я ў паліткарэктным ключы апавёў, як ты з іншымі князямі-братанічамі не падзяліў удзельную тэрыторыю і ўчыніў той прыкры несімпатычны разбор проста на вуліцах Менска!

   

  – Але зая! – запратэставаў я. – У тваіх словах усё неяк узнёсла было!..

   

  А заяц мне:

   

  – Запомні, шэры: паліткарэктнасць – не для таго, каб сказаць праўду ці ўнесці яснасць. Паліткарэктнасць – гэта такі старадаўні спосаб пераканаць нашчадкаў, што ты быў прыстойны і культурны кіраўнік. Не тое што іншыя валадары-галаварэзы… Увогуле, нават і самі летапісы ды сагі можна яшчэ больш абкультурваць. Давай вось ты. Як будзе па-паліткарэктнаму:

   

  Кладуць на Нямізе снапамі,

  Упокат галовамі сцелюць,
  Малоцяць цяжкімі цапамі
  І веюць душу ад цела...?

   

  Пачухаў я сваю кашлатую патыліцу і пакрысе выдаў:

   

  Кладуць на Нямізе

  снапамі –

  дажынкі ў разгары.

  Малоціць інавацыйная

  сельгастэхніка –

  І вее душэўнай цеплатою.

   

  – Песня, балада і рыцарскі эпас адначасова! – ухваліў заяц. – За нашчадкамі, шэры, не заржавее.