«Вонэгут быў бы ўсцешаны»

У Мінску прэзентавалі раман Курта Вонэгута «Бойня № 5, або Крыжовы паход дзетак» па-беларуску.

Прэзентацыя ў мінскай кнігарні «Ў» пачалася з малітвы. Той самай знакамітай вонэгутаўскай малітвы:

Божа! Дай мне лагоды

прыняць тое, што

я не магу змяніць,

мужнасці

змяніць тое, што магу,

і мудрасці —

заўсёды адрозніць першае ад другога.

Прамаўляючы яе, аўтар перакладу Павел Касцюкевіч заўважна хваляваўся. Зрэшты, тое хваляванне пайшло на карысць — у невялікай залі кнігарні, дзе сёння ўвечары не было куды ўпасці яблыку, адразу пацішэла. Перакладчык адразу папярэдзіў, што вечарына прысвечаная не толькі перакладзенаму раману, але амерыканскай літаратуры ў цэлым.

Пасля прагляду фрагмента мастацкага фільма Джорджа Роя Хіла «Бойня № 5», слова ўзяла старшыня Рады Згуртавання беларусаў свету «Бацькаўшчына» Ніна Шыдлоўская. Яна расказала, што пераклад Вонэгута запачаткаваў адмыслова заснаваную ЗБС падсерыю «Пераклады» серыі «Бібліятэка Бацькаўшчыны». Яна прыгадала словы былога пасла Ізраіля ў Беларусі Зеева Бен-Ар"е, напісаныя ў прадмове да кнігі «Чалавек, які скраў Сцяну Плачу», перакладзенай усё тым жа Касцюкевічам. Пасол пісаў, што праўдзівы дыялог паміж народамі можа быць толькі на нацыянальных мовах. Гэтыя словы цалкам справядлівыя і ў дачыненні да новай працы Паўла, адзначыла Ніна Шыдлоўская.

Пісьменнік Уладзімір Арлоў прыгадаў свае студэнцкія гады. Неяк партыйная камісія ўніверсітэта запытала, што ён чытае. Пачуўшы ў адказ прозвішчы Азімава, Брэдберы ды Вонэгута, яму настойліва параілі падпісацца на камсамольскія выданні. «Я рады, што праз гады маю магчымасць прачытаць “Бойню” па-беларуску. Думаю, калі б аўтар ведаў нашу мову і мог прачытаць пераклад, ён быў бы ім усцешаны. І паслямовай да рамана таксама». Арлоў прачытаў колькі новых вершаў і саступіў месца перакладчыку рамана Чака Паланіка «Байцоўскі клуб» Сержуку Мядзведзеву. Ён зачытаў урывак з раману, паразважаў над феноменам творчасці Паланіка і перадаў эстафету перакладчыцы Юліі Цімафеевай. У яе выкананні госці прэзентацыі пачулі колькі вершаў паэта-бітніка Алена Гінзберга і драматурга Тэнесі Уільямса па-беларуску. Потым на імправізаванай сцэне слэміў паэт Віталь Рыжкоў. «Сёння прагучаць вершы майго ўлюбёнага паэта Тэйлара Мэлі», — паабяцаў Віталь. І пачалося: «Што робяць настаўнікі...»

Слэм скончыўся і гаспадар вечару прапанаваў вярнуцца да «Бойні № 5». Павел зачытаў паслямову да перакладу і прыгадаў пра знакамітую малітву Вонэгута. «Ёсць розныя версіі, каму належыць аўтарства гэтых радкоў, адну з іх распавядзе Андрэй Хадановіч». Тут жа з’явіўся паэт з гітарай і шчыра прызнаўся, што быў у Амерыцы, але толькі ў Паўднёвай. Хадановіч выканаў колькі перакладзеных на беларускую мову песняў Леанарда Коэна, назваў Касцюкевіча «сонцам і надзеяй беларускага перакладу» ды выказаў спадзеў, што гэта толькі пачатак. «Спадзяюся, што нас чакае працяг перакладаў конча патрэбных тут і цяпер раманаў».

Што ж, спадзяёмся і мы, чытачы і аматары амерыканскай літаратуры.

***

Раман / Пер. з анг. Павал Касцюкевіч. — Мінск: Логвінаў, 2010. — 220 с. — (Бібліятэка Бацькаўшчыны. Пераклады. Кніга І) ISBN 978-985-6800-77-4

«Бойня №5, або Крыжовы паход дзетак» («Slaughterhouse-Five, or The Children’s Crusade») Курт Вонэгут (1922—2007) напісаў у 1969 годзе. Аўтабіяграфічны раман пра бамбардаванне Дрэздэну падчас Другой сусветнай вайны.

Дзе набыць:

«Кнігарня пісьменніка», вул. Казлова, 2, тэл.: 8 (017) 2849061

«Акадэмкніга», пр. Незалежнасці, 72, тэл.: 8 (017) 2920052

Сядзіба ТБМ, вул. Румянцава, 13, тэл.: 8 (017) 2848511

Управа БНФ, вул. Варвашэні, 8, тэл.: 8 (017) 2133008, 8 (017) 2845012

КнігарняЎгалерэі, пр. Незалежнасці, 37А, тэл. 8 (017) 2906306,

Крама «Падземка», пр. Незалежнасці, 43

Кніжная выстава «Свет кніг», вул. Я. Купалы, 27

Інтэрнэт-крамаknihi.by